- PEDICULA
- PEDICULALatinis videntur fuisse dicta, quae Graecis Ποδαρουλια, vel Γ῾ποπόδια, scabella, quo nomine sandalia lignea veniebant, quibus in Choris et saltationibus Veteres olim usi fuêre. Uti enim hodie in Musicis con centibus, ab eo qui reliquis una canentibus modum dat, levatâ positâque manu mensa aut liber feritur, quod mensuram percutere vulgo diciturtita apud Veteres in Choris ac salt ationibus, pedum supplosione idem fiebat. Habebant autem tales, in Theatris, quo clarior sonus esset, ligneas sub pedibussoleas, ad huc usum solum factas, κρουπέξια Graecis, et κρούπετα, atque hinc ποδοκτύποι et ποδοψόφοι, vocitati sunt: Imo, quo maiorem sonantioremque strepitum ederent, multi, saltantibus Pantomimis, ferreasad eam rem soleas habebant, ut ex Luciano discimus. Cuiuscem odi sandalia, lignea inprimis, Latini scabella videntur appellâsse, quod instar scabellorum essent et ex ligno fierent, pedibusque subicerentur, uti scabella, quae ὑποπόδια hinc Graecis dicta sunt, sive Pedicula, etiam ποδοψόφια, a pedum strepitu, quem ederent. Sed et forte habuerunt scabella in hunc usum parata, quae pedis pulsu ligneâ soleâ vel ferreâ percussa sonarent. Namque quemadmodum ποδῶν κτύπον saltationi Mimorum adhibitum fuisse, scribit Lucianus, ita et Scabellorum crepitum saltantibus fieri solitum, docet Suetonius de Caligula, c. 54. Saltabat autem nonnumquam etiam noctu: et quondam tres Consulares secundâ vigiliâ in Palatium accitos multaque et extrema metuentes super pulpitum collocavit: deinderepente magnô tibiarum et scabellorum crepitu, cum palla tunic aque talari prosiluit ac de saltatô canticô abiit. Quae scabella, quia sineulla toni variatione, tenore quôdam continuô et aequali, ad pedem feriebantur, inde quoque syntona appellata sunt. Unde Syntonarius, qui scabella aut cymbala pede percutiebat, quemadmodum idem a Pediculis, Pedicularius. Optimae Glossae, Pedicularius, Συντονάριος. Pedicularium vocant, τὸν ποδοψόφον, τὸν τοδί κτυποῦντα, quales etiam Pedarii vel Podarii dicebantur. Aliae Glossae, Ποδοψόφοι, Podarii: in iisdem Ποδοψόφιον, crepitaculum. Excerpta ex veterib. Glossis: Crotalum, ποδῶν ψόφος: Cuiusmodi pedum crotala et crepitacula ἀσκάρους etiam Graeci vocâsse videntur. Nam ἄσκαρος calcei genus est Hesychio, etc. Vide Salmas. ad Vopisc. in Carino Imperat. c. 10. et infra in voce Scabellum.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.